Lopend onderzoek

Mensen worden ouder en blijven langer autorijden. Met de vergrijzing neemt ook het aantal mensen met dementie toe en ook zij blijven graag autorijden. Sinds 2009 mogen Nederlandse automobilisten met een zeer lichte tot lichte vorm van dementie hun rijbewijs behouden; voorwaarde is een positieve rijtest praktisch geschiktheid. Het rijbewijs wordt dan verlengd voor een jaar en bij uitzondering kunnen mensen met een zeer lichte vorm van dementie geschikt worden verklaard voor maximaal drie jaar. Voorwaarde is dat de positieve rijtest wordt aangevuld met een positief neuropsychologisch onderzoek. Door grote individuele verschillen in rijprestaties, is het echter lastig te bepalen wie nog wel rijgeschikt is en wie niet.

Doel en onderzoeksvragen

In de periode 2012-2014 heeft SWOV in samenwerking met de RUG, het UMCG en het CBR een nieuwe methode (hierna: testprocedure) ontwikkeld om de rijgeschiktheid van mensen met een beginnende dementie te beoordelen. Deze testprocedure bestaat uit interviews met de patiënt en een naaste, neuropsychologische testen en ritten in een rijsimulator. Met deze drie onderdelen werd voor meer dan 90% van de patiënten met de ziekte van Alzheimer juist voorspeld of ze de officiële rijtest van het CBR zouden halen (Piersma et al., 2016).

In 2016 is SWOV gestart met een vervolg op dit project, getiteld ‘Blijven autorijden met de ziekte van Alzheimer?’. Dit project is allereerst een validatieonderzoek om te zien of de eerder ontwikkelde testprocedure met een nieuwe patiëntgroep met de ziekte van Alzheimer dezelfde voorspellende waarde heeft.

Een tweede doel is om te kijken hoe lang de voorspelling over de rijgeschiktheid, die gedaan wordt op basis van de nieuwe testprocedure, geldig is. Rijdt de patiëntgroep, die een rijbewijsverlenging heeft gekregen nog veilig? Vooral voor een progressieve ziekte als de ziekte van Alzheimer is dit een belangrijke vraag; dit is niet alleen belangrijk voor de verkeersveiligheid, maar ook voor mobiliteitsbehoud.
Tenslotte monitoren we het dagelijkse rijgedrag van de deelnemers en onderzoeken we of de testprocedure ook het rijgedrag in het dagelijks verkeer kan voorspellen.

Onderzoeksvragen

  • Wat is de voorspellende waarde van de eerder ontwikkelde testprocedure met een nieuwe patiëntgroep met de ziekte van Alzheimer?
  • Hoe lang na de eerste test is de (positieve) voorspelling geldig, én met welke patiëntkenmerken hangt dit samen
  • Kan de eerder ontwikkelde methode veilig rijgedrag in het dagelijks verkeer voorspellen?